W związku z wichurami, które pozbawiły w ostatnim czasie ponad milion gospodarstw domowych prądu, oraz tragedią związaną z wojną na Ukrainie i widmem kryzysu energetycznego Stowarzyszenie „Kominy Polskie” przygotowało i wysłało petycję do Premiera i Departamentu Budownictwa w sprawie komina bezpieczeństwa. Idea komina bezpieczeństwa w naszych warunkach klimatycznych jest dla wszystkich bardzo ważna, gdyż każdy obywatel powinien mieć prawo do korzystania z ogrzewania, a Państwo powinno zapewnić ku temu sprzyjające warunki w zakresie uregulowań prawnych.
W wystosowanej przez SKP petycji, czytamy:
„W związku z ostatnimi wydarzeniami związanymi z silnymi wiatrami i wichurami, na wskutek których ponad milion gospodarstw domowych pozostało bez prądu (PAP, Mateusz Marek), Stowarzyszenie «Kominy Polskie» postuluje pilne podjęcie działań legislacyjnych w zakresie tzw. komina bezpieczeństwa, zabezpieczającego podstawowe potrzeby użytkowników w sytuacjach kryzysu energetycznego, w zakresie ogrzewania budynków. Obligatoryjny komin bezpieczeństwa umożliwiałby wielu użytkownikom korzystanie w krytycznych sytuacjach z możliwości ogrzewania alternatywnymi urządzeniami, które nie wymagają energii elektrycznej lub gazu, a wykorzystują drewno czy biomasę”.
W uzasadnieniu przedstawione zostały konkretne argumenty za wprowadzeniem obowiązku komina bezpieczeństwa:
„Stowarzyszenie «Kominy Polskie» jest organizacją zrzeszającą producentów – liderów w dziedzinie systemów odprowadzania spalin, systemów wentylacyjnych oraz innowacyjnych systemów kominkowo-kominowych. Zgodnie z naszymi założeniami statutowymi, współpracujemy w zakresie tworzenia przepisów z wieloma organizacjami, np. Polskim Komitetem Normalizacyjnym, Europejskim Komitetem Normalizacyjnym CEN, Krajową lzbą Kominiarską, Korporacją Kominiarzy Polskich, Stowarzyszeniem Nowoczesnych Budynków, Ogólnopolskim Stowarzyszeniem Kominków Polskich, BCC. W ostatnim czasie, odpowiadając na potrzeby indywidualnych użytkowników, podjęliśmy wspólnie z organizacjami kominiarskimi i producentami urządzeń grzewczych inicjatywę „3×K= kominiarz + kocioł + komin”, wdrażając w dziedzinie ogrzewania rozwiązania chroniące środowisko naturalne i promujące zrównoważony rozwój. Należy do nich komin bezpieczeństwa.
Komin bezpieczeństwa, zwany również kominem awaryjnym czy rezerwowym, jest wymagany przez przepisy budowlane wielu krajów, w tym Norwegii, Turcji, Słowenii, Chorwacji, częściowo Francji i w niektórych krajach związkowych Austrii. W sytuacji awaryjnej umożliwia on podłączenie paleniska na paliwo stałe (drewno), tak by przetrwać krytyczny okres.
W dzisiejszym świecie komin bezpieczeństwa jest potrzebny bardziej niż kiedykolwiek. Prawie wszystkie nowoczesne systemy są uzależnione od energii z sieci, a przede wszystkim od energii elektrycznej. Bez niej nie będzie działać ani ciepła woda, ani centralne ogrzewanie. Wszystkie te systemy wymagają zastosowania urządzeń pomocniczych, takich jak przenośniki i pompy. Te z kolei działają tylko przy użyciu energii elektrycznej. Pomimo udoskonalonych technologii urządzeń, zapotrzebowanie na energię na całym świecie wciąż rośnie. Wynika to, z jednej strony, z szybko rosnącej liczby ludzi na świecie, a z drugiej strony – z rozwoju technologii zarówno w krajach rozwiniętych, jak i rozwijających się. W wielu przypadkach rozbudowa sieci przesyłowych nie nadąża za tymi gwałtownymi zmianami, co prowadzi do powstawania wąskich gardeł i przeciążeń. Awaria ogrzewania może mieć różne przyczyny:
- huragan/wichura;
- przeciążenie sieci energetycznej (blackout regionalny lub ponadregionalny);
- utraty ciepła sieciowego z powodu uszkodzenia przestarzałych rurociągów;
- awarie gazociągów;
- utrata dostaw gazu spowodowana wydarzeniami politycznymi.
Wymienione przyczyny stanowią zagrożenie dla bezpieczeństwa dostaw, a tym samym zapewnienia koniecznego ciepła, zwłaszcza indywidualnym użytkownikom. Każdy, kto posiada komin bezpieczeństwa, wie, jak bardzo jest on cenny i pożądany w kontekście niespodziewanych awarii czy kłopotów z dostawami energii.
W naszych warunkach klimatycznych istnieje bezwarunkowa konieczność ogrzewania pomieszczeń. Każdy obywatel ma prawo do korzystania z ogrzewania. Prawo Budowlane oraz inne stosowane przepisy lokalne powinny więc zapewnić stosowne warunki i przesłanki do pełnego korzystania z tego prawa. W ujęciu dzisiejszych przepisów, w szczególności w kontekście tzw. ustaw antysmogowych, indywidualny użytkownik często zostaje w tej kwestii pominięty, a wręcz ubezwłasnowolniony, ponieważ nie ma wolności wyboru źródła ciepła. Jest to duży problem, który może rozwiązać wyłącznie zmiana lub modyfikacja istniejących przepisów. Należy pamiętać, że każdy inwestor buduje mieszkania zgodnie z obowiązującymi przepisami budowlanymi, toteż tylko wyraźna interwencja ustawodawcy może wpłynąć na nowelizację aktualnych przepisów i prawo budowlane, które określają wymagania na poziomie minimalnym. Uważamy, że wszystkie zainteresowane środowiska powinny włączyć się w proces kształtowania nowych przepisów w zakresie alternatywnego rozwiązania, jakim jest komin bezpieczeństwa.
Chcemy podkreślić, że podejmowane przez nas działania wynikają z głębokiej troski o prawa człowieka, w tym prawa do optymalnego korzystania z ogrzewania, i zmierzają do szeroko pojętego zapewnienia indywidualnym użytkownikom bezpieczeństwa oraz komfortu związanego z posiadanym źródłem ciepła.
Źródło: Stowarzyszenie „Kominy Polskie”
Roman Nowak, Schiedel:
Wydaje się, że postęp technologiczny w technice grzewczej i budowlanej sprawia, że komin bezpieczeństwa staje się zbędny. Przy bliższej obserwacji okazuje się jednak, że nowe rozwiązania, oparte na energii z sieci, nie gwarantują pełnego bezpieczeństwa na wypadek awarii czy kryzysu energetycznego. Co wówczas z ogrzewaniem pomieszczeń lub przygotowaniem ciepłej wody użytkowej?
W wielu krajach europejskich przeprowadzono ankietę dotyczącą zastosowania w nowoczesnych budynkach mieszkalnych komina bezpieczeństwa. Okazało się, że ponad dwie trzecie wszystkich obywateli biorących udział w ankietach opowiedziało się za takim rozwiązaniem. Austria, Dania, Holandia, Niemcy, Francja czy Norwegia to wzorcowe kraje, w których stosuje się strategię odejścia od gazu ziemnego, stawiając na wykorzystanie w produkcji energii biomasy drzewnej, a tym samym korzystanie z komina bezpieczeństwa. W wielu krajach obowiązują przepisy, które dopuszczają wykorzystanie biomasy drzewnej jako ogrzewania dodatkowego. Takich przepisów nie mamy w Polsce, chociaż w latach pięćdziesiątych budowaliśmy zapasowe kominy na wypadek wszelkiego typu sytuacji awaryjnych. Brak w domach komina bezpieczeństwa może stanowić poważny problem w przypadkach kryzysowych, których nie jesteśmy w stanie przewidzieć.
Jako przedstawiciele Zarządu Stowarzyszenia „Kominy Polskie” apelujemy do polityków o wprowadzenie przepisów nakazujących stosowanie komina bezpieczeństwa w każdym lokalu mieszkalnym, tak aby zagwarantować minimalny poziom komfortu i bezpieczeństwa wszystkim obywatelom, bez względu na posiadany status społeczny.