2023 rok był niezwykle intensywny jeśli chodzi o aktywność i działalność organizacji branżowych. Poniżej przedstawiamy podsumowania roku przygotowane przez przedstawicieli organizacji zduńskich, kominiarskich, kominowych oraz urządzeń OZE.
Zebrała Aldona Mazurkiewicz
Chcąc w paru zdaniach podsumować działalność Cechu w ubiegłym roku, można powiedzieć, że Cech skupił się na działaniach, które – przede wszystkim ze względu na swoją siedzibę w Krakowie – miały na celu uzasadnić konieczność uchylenia całkowitego zakazu palenia drewnem w piecach i kominkach, a następnie tworzyć, podobne do europejskich, warunki rozwoju, które pozwoliły by przywrócić zduństwu należne mu miejsce w gospodarce, czyli w tzw. miksie energetycznym.
Odnośnie pierwszego zadania, kilkuletnia argumentacja zawarta w opracowywanych przez Zespół Ekspertów Cechu pismach, zakończyła się ich uznaniem przez Krajowy Ośrodek Bilansowania Energii (KOBiZE) i opublikowaniem przez Ministerstwo Klimatu i Środowiska rekomendacji dla Marszałków wszystkich województw w kraju stosowania przy tworzeniu programów ochrony powietrza (POP) wskaźników emisji pyłów obniżonych do średniego europejskiego poziomu. Doprowadzenie do korekty bardzo zawyżonych wskaźników, które pozwalały dotąd na wykorzystywanie ich do uzasadniania wprowadzania w poszczególnych województwach całego kraju zakazów palenia drewnem, jest kluczowym osiągnięciem Cechu. Uzyskaliśmy w ten sposób podstawy do działań na rzecz uchylania wszystkich – obecnie już bezpodstawnych – zakazów i ograniczeń spalania drewna w piecach i kominkach.
Najważniejszym natomiast wydarzeniem, podejmującym problematykę rozwoju rzemiosła zduńskiego, było zorganizowanie z okazji jubileuszu 620-lecia obecności Cechu zdunów w Krakowie na Akademii Górniczo-Hutniczej międzynarodowej konferencji naukowej. Podczas konferencji, w której udział wzięły obydwa polskie cechy zduńskie, skupiono się wokół problematyki najnowszych technologii i regulacji prawnych pozwalających zduństwu znalezienie należnego mu miejsca w gospodarce. Podczas wykładów naukowych i w wypowiedziach zaproszonych gości podkreślono, że aby rzemiosło zduńskie mogło się skutecznie rozwijać, musi powrócić do swoich korzeni, którymi od wieków było ogrzewnictwo, czyli zapewnianie gospodarstwom domowym podstawowego ogrzewania biomasą drzewną, spalaną niskoemisyjnie w tradycyjnych, jak i tym bardziej w nowoczesnych piecach zduńskich. Sama budowa ozdobnych kominków to dziś już o wiele za mało. Tak jak w innych krajach europejskich, tak również w Polsce rzemiosło zduńskie może znów powrócić na należne mu miejsce w energetyce cieplnej i rozwijać się, dając mieszkańcom najtańsze, stabilne, niskoemisyjne i neutralne klimatycznie źródło odnawialnej energii (OZE).
Rok 2023 był bardzo intensywny dla naszego Cechu, a jego początek wyjątkowo trudny. Sytuacja związana z negatywnie odbieranymi przez społeczność branży zduńskiej działaniami prowadzonymi na szkodę Cechu przez poprzedniego Starszego Cechu spowodowała jego własnowolne odejście. Niestety, wraz z odejściem byłego Starszego CZP utraciliśmy wieloletnią siedzibę, która mieściła się w Kaflarni w Zdunach, a podjęte przez nas wielokrotnie próby odbycia rozmowy z organem wykonawczym w gminie, okazały się bezskuteczne. W rezultacie utraciliśmy ważne miejsce, z którym Cech był związany od początku swojego istnienia i z którym wiązaliśmy dalekosiężne plany. Pomimo chwilowej dezorganizacji w strukturach Cechu, jego Członkowie nie poddali się; utworzyli nowy Zarząd i pozyskali siedzibę w Kaliszu. Zreorganizowany Cech Zdunów Polskich dysponuje obecnie własną Komisją Egzaminacyjną znajdującą się przy Izbie Rzemieślniczej w Kaliszu. Wyżej wymieniona sytuacja, choć niezwykle trudna, wzmocniła nasze szeregi i ugruntowała priorytety, którymi powinni kierować się Zdunowie. Rok 2023 był dla nas bardzo aktywny i pracowity: zaowocował 22 posiedzeniami Zarządu, 41 uchwałami oraz oczekiwaną przez członków Cechu Zdunów Polskich zmianą Statutu dokonaną podczas walnego zgromadzenia. Naszym nadrzędnym celem i zadaniem jest zjednoczenie branży oraz szeroko rozumiany rozwój. Chcemy, by Cech zrzeszał jak największą liczbę zdunów oraz kominkowych firm wykonawczych, które budują urządzenia kominkowe i piecowe w oparciu o nowoczesne technologie zduńskie. Mamy już pierwsze sukcesy w tej dziedzinie, gdyż w minionym roku, oprócz zwiększenia liczby członków, zorganizowaliśmy kilka szkoleń techniczno-teoretycznych. Ponieważ naszym priorytetem jest podnoszenie kwalifikacji, wzbogacanie wiedzy i umiejętności Zdunów, dlatego oferujemy członkom Cechu możliwość uczestnictwa w kilkudniowych, nieodpłatnych szkoleniach. Pierwsze tego typu szkolenie odbyło się pod koniec kwietnia 2023 w Tłuszczu i dotyczyło budowy kuchni oraz pieca do pizzy. Kolejne szkolenie z zakresu budowy pieca kanałowego miało miejsce w Żółwinie, a następne w Ostrzeszowie, gdzie budowaliśmy ściankę grzewczą z podgrzewaną ławką oraz tradycyjną kuchnię z kafli kamiennych. W celu dotarcia do jak największej liczby odbiorców utworzyliśmy nową stronę internetową, a nasz fanpage na Facebook ożył i obecnie służy do bieżącej komunikacji. Kolejną inicjatywą promującą środowisko Zdunów i nasz Cech było zorganizowanie pokazu budowy urządzeń zduńskich, który odbył się w Strefie Ognia magazynu Świat Kominków podczas Warsaw Home&Contract w Nadarzynie. Cech Zdunów Polskich brał czynny udział na Kongresie w Brennej, przedstawiając zalety zduństwa tradycyjnego i nowoczesnego. Wielokrotnie przedstawialiśmy w Sejmikach Wojewódzkich swoją opinię i sprzeciw wobec prób wykluczania nowoczesnych palenisk na drewno, czy budowaniu domów bez kominów. Prowadziliśmy także działania wspierające rozwój naszego rzemiosła w strukturach Izby Rzemieślniczej w Kaliszu. Braliśmy czynny udział w tworzeniu Laboratorium Konwersacji Biomasy, które powstało w Instytucie Inżynierii Mechanicznej przy warszawskiej uczelni SGGW. W roku 2023 zacieśniliśmy współpracę z Małopolskim Cechem Zdunów i Zawodów Pokrewnych (byliśmy obecni na zorganizowanym przez Cech krakowski Krajowym Kongresie Rzemiosła Zduńskiego w Krakowie), gdyż uważamy, że współpraca organizacji branżowych – kominkowych i zduńskich – jest bardzo potrzebna. Cech Zdunów Polskich rozpoczął program rekomendacji branżowych, przyznając rekomendacje dla czołowych polskich producentów wkładów kominkowych UNICO i DEFRO; dla Kaflarni „KAFEL-KAR” i CERAMIKA KORNAK; dla producenta izolacji – STABICA; dla producenta kominów – POUJOULAT oraz producenta kuchni kamiennych – firmy PIECYK. Miłym wydarzeniem wieńczącym pracowity rok oraz integrującym Zdunów zrzeszonych w Cechu było spotkanie wigilijne, na którym podzieliliśmy się opłatkiem. Podsumowując, niezmiernie nas cieszą wszystkie udane inicjatywy podjęte w ubiegłym roku oraz fakt że w ostatnim czasie liczba członków zwiększyła się do około 60-ciu osób, lecz to nie jest nasze ostatnie słowo. Jesteśmy w pełni przekonani, że obraliśmy dobry kierunek, więc nie przestajemy działać i wciąż mamy apetyt na jeszcze większe sukcesy.
Miniony rok był dla nas bardzo intensywny. Jednym z kluczowych zadań było wprowadzenie zmian w programie „Czyste Powietrze”, które mają uszczelnić zasady dofinansowania zakupu pomp ciepła. Po wielu miesiącach rozmów i negocjacji, od 1 kwietnia 2024 roku w Programie Czyste Powietrze mają obowiązywać takie same zasady dotyczące przedstawienia certyfikatów dla wszystkich wspomnianych wcześniej źródeł ogrzewania. Wielka szkoda, że wprowadzenie powyższych zmian wymagało interwencji Izby, która zrzesza ponad 100 firm pośrednio lub bezpośrednio związanych z produkują zielonych urządzeń, takich jak kotły pelletowe, kotły zgazowujące drewno, miejscowe ogrzewacze pomieszczeń czy pompy ciepła.
Jesteśmy dumni z roli współorganizatora VIII Międzynarodowej Konferencji Naukowo-Biznesowej „RENEWABLE ENERGY SOURCES – engineering, technology, innovation”, która odbyła się w Arłamowie. Wydarzenie to skupiło się na najnowszych osiągnięciach i innowacjach w dziedzinie energii odnawialnej, poruszając kluczowe zagadnienia związane z ochroną środowiska. Konferencja przyciągnęła nie tylko przedsiębiorców, ale także naukowców, przedstawicieli samorządów, jak i organów państwowych. Już teraz zapraszam na kolejną konferencję, która tym razem odbędzie się w Bukowinie Tatrzańskiej w dniach 3-6 czerwca 2024 roku. Zachęcam do zaglądania na naszą stronę internetową www.iguoze.pl i do rejestrowania się na to wyczekiwane wydarzenie.
W najbliższych miesiącach planujemy kontynuować nasze działania wspierające branżę producentów polskich urządzeń OZE, takich jak pompy ciepła, kotły na pellet, miejscowe ogrzewacze pomieszczeń oraz kotły zgazowujące drewno. Naszym głównym celem jest wspieranie krajowego zielonego przemysłu przez tworzenie nowych przestrzeni inwestycyjnych. Cały czas będziemy też, oczywiście, pracować nad poprawą zapisów w Programie Czyste Powietrze.
Jesteśmy zadowoleni z dotychczasowych osiągnięć, ale zdajemy sobie sprawę, że jeszcze wiele pracy przed nami. Nasze działania nieustannie zmierzają w kierunku przyszłych inwestycji opartych na odnawialnej energii, dającej nam niezależność i stabilizację.
Podsumowując rok 2023, trzeba zauważyć, że był on dla polskiego kominiarstwa bardzo udany. Ustabilizowana pozycja Międzywojewódzkiego Cechu Kominiarzy pozwoliła na przeprowadzenie w sposób zorganizowany wielu działań na polu przepisów oraz wiele akcji społecznych. Bardzo dziękuję wszystkim naszym partnerom oraz innym organizacjom kominiarskim za wspaniałą współpracę. Szczególnie jednak dziękuję za codzienną pracę członków naszego cechu, którą bardzo doceniam, za sumienne wypełnianie przez nich obowiązków kominiarskich oraz zaangażowanie na rzecz rozwoju naszej organizacji i lokalnej społeczności. Wszystko to cały czas owocuje i daje nadzieję na jeszcze lepszy rok 2024! W tym nowym roku życzę Wam wszystkim pomyślności i, oczywiście, rozdawania jak najwięcej szczęścia!
Jedną z najważniejszych imprez organizowanych przez Międzywojewódzki Cech Kominiarzy jest coroczna konferencja w Ryglicach. Stałym i ważnym partnerem jest miejscowy Urząd Gminy. Podczas tego kongresu przekazywana jest spora dawka wiedzy, którą my, kominiarze, uważamy za najważniejszą. Wykładowcami są nie tylko nasi mistrzowie, ale również specjaliści z branż z nami współpracujących. Nie brakuje budowniczych kominów oraz urządzeń grzewczych – kominków i pieców. Nasz cech od zawsze łączył kominiarstwo z ekologią i zrównoważonym rozwojem, co również jest akcentowane i pokazywane podczas konferencji.
W roku 2023, podczas II Kongresu Kominiarzy w Ryglicach tematem przewodnim był komin bezpieczeństwa – komin awaryjny. To właśnie MCK oraz Stowarzyszenie „Kominy Polskie” zabiegają o wdrożenie odpowiednich przepisów krajowych, które wymagałyby posiadanie komina w domu. Jest to niezwykle ważne z punktu widzenia bezpieczeństwa energetycznego oraz możliwości używania najtańszego odnawialnego paliwa, jakim jest drewno. Uczestnicy kongresu otrzymali usystematyzowaną wiedzę o tym, jak zapewnić spokojne funkcjonowanie swoim rodzinom w czasie, gdy za naszymi granicami szaleje wojna, a wyłączenia prądu spowodowane różnymi anomaliami pogodowymi nie należą do rzadkości.
W ostatnim roku niemal we wszystkich województwach aktualizowano Programy Ochrony Powietrza (POP). MCK, wraz z Kampanią Drewno Pozytywna Energia, nie tylko uczestniczył we wszystkich kampaniach organizujących głosy w danym województwie, ale również samodzielnie redagował i oficjalnie zgłaszał swoje uwagi w konsultacjach. Głównym celem było uwzględnienie w POP-ach możliwości ogrzewania odnawialnym drewnem za pomocą nowoczesnych, spełniających wymagania ekoprojektu, urządzeń grzewczych – głównie kominków i pieców – przy zapewnieniu bezpiecznego użytkowania przewodów kominowych. Ta aktywność się znakomicie udała, bo niemal we wszystkich województwach zlikwidowano zakazy używania nowoczesnych kominków w dni smogowe.
Rok 2023 to również pierwsze działania Międzywojewódzkiego Cechu Kominiarzy w obszarze legislacji europejskiej. Nasz cech został zarejestrowany w konsultacjach dotyczących aktualizacji unijnego Rozporządzenia o ekoprojekcie (2015/1185), dotyczącego miejscowych ogrzewaczy pomieszczeń (kominki, piece, piecokuchnie wytwarzane fabrycznie). Uwagi zgłosiliśmy samodzielnie, jak i włączyliśmy się w działania Kampanii Drewno Pozytywna Energia. Efekt tych konsultacji będzie wiadomy dopiero w roku 2025, ale raporty Komisji Europejskiej o aktywności uczestników pokazują ogromny sukces polskiego społeczeństwa. Byliśmy najaktywniejszym państwem, które zgłosiło dwa razy więcej uwag, niż drugie w zestawieniu Niemcy. A także więcej uwag, niż pozostałe kraje europejskie razem wzięte! To pokazuje, że MCK oraz nasi partnerzy z Polski mają ogromny potencjał w kreowaniu odpowiednich regulacji europejskich. Dokładniejszy opis tych konsultacji znajduje się na stronie internetowej: http://zielonecieplo.pl/europa-europa-ekoprojekt/
Stowarzyszenie „Kominy Polskie” jest organizacją zrzeszającą producentów-liderów w dziedzinie systemów odprowadzania spalin, systemów wentylacyjnych oraz innowacyjnych systemów kominkowo-kominowych. Działalność SKP w 2023 roku była bardzo intensywna i wielokierunkowa. Opierała się przede wszystkim na dwóch aspektach. Pierwszym była kontynuacja kampanii związanej z kominem bezpieczeństwa, natomiast drugim – działania wspierające i podnoszące rangę paliw OZE, jakimi są drewno kawałkowe oraz biomasa drewniana.
Realizując nasze zadania i wyznaczone cele, aktywnie uczestniczyliśmy w wielu konferencjach, takich jak: VIII Międzynarodowa Naukowo-Biznesowa Konferencja Odnawialne Źródła Energii w Arłamowie , II Ogólnopolski Kongres Kominiarzy Komin awaryjny – rewolucja w branży kominiarskiej w Ryglicach, Krajowy Kongres Rzemiosła Zduńskiego w Krakowie, konferencja Dom bezpieczny – dom z kominem w ramach Targów Warsaw Home Build 2023, Kongres Odbudowy Ukrainy Common Future w Poznaniu, VI Ogólnopolska Konferencja Kominiarzy Kominiarstwo 2030. Budowanie przyszłości w Rybniku.
Napisaliśmy liczne artykuły związane z kominem bezpieczeństwa, które prezentowaliśmy na łamach takich czasopism, jak Świat Kominków czy Gaz, Woda i Technika Sanitarna, oraz w wielu innych social mediach.
Nasza aktywność w zakresie „Komina bezpieczeństwa” została zauważona. Stowarzyszenie „Kominy Polskie” znalazło się w elitarnym gronie laureatów nagrody Płomień Roku 2023, przyznawanej przez magazyn Świat Kominków, w kategorii WYDARZENIE – Akcja komin bezpieczeństwa.
Nasi członkowie brali czynny udział w społecznych konsultacjach ustaw antysmogowych, które były przeprowadzane w całej Polsce, sprzeciwiając się ograniczeniom wynikającym z przepisów tych ustaw, zwłaszcza w zakresie stosowania urządzeń ekodesign i biomasy drzewnej.
Braliśmy również udział w konsultacjach społecznych w sprawie przeglądu wymogów dotyczących Ekoprojektu dla indywidualnych ogrzewaczy pomieszczeń na paliwo stałe, które przeprowadziła Komisja Europejska. Działania te podjęliśmy wspólnie z naszymi partnerami krajowymi. Wsparcie i mobilizacja wielu organizacji pokazały, jak ogromne jest zainteresowanie przedstawionym tematem. Udział w konsultacjach publicznych był otwarty dla wszystkich. Należy podkreślić, że zakończone 14 grudnia 2023 roku europejskie konsultacje społeczne w sprawie Ekoprojektu przyniosły pozytywny wynik – 46% oddanych głosów z całej Unii Europejskiej należało do Polski, która jednoznacznie zagłosowała za pozostawieniem Ekoprojektu w niezmienionej formie.
Generalnie miniony rok określam jako bardzo udany. Pokazał on, że wspólnie z innymi organizacjami możemy skutecznie działać na rzecz ekologii i zrównoważonego budownictwa.
W roku 2024 Stowarzyszenie „Kominy Polskie” chce wzmocnić propozycje działań legislacyjnych w zakresie tzw. komina bezpieczeństwa, zabezpieczającego podstawowe potrzeby użytkowników w sytuacjach kryzysu energetycznego. Obligatoryjny komin bezpieczeństwa umożliwiałby wielu użytkownikom korzystanie w krytycznych sytuacjach z możliwości ogrzewania alternatywnymi urządzeniami, które nie wymagają energii elektrycznej lub gazu, a wykorzystują drewno czy biomasę.
W 2023 roku branża kominiarska w Polsce doświadczyła kilku istotnych zmian:
- Przegląd kominiarski na nowych zasadach – od września 2023 roku przegląd kominiarski odbywa się na nowych zasadach. Kominiarz jest teraz zobowiązany do wypełnienia protokołu już nie na papierze, ale w wersji elektronicznej. E-protokół jest jedynym ważnym dokumentem potwierdzającym wykonanie przeglądu kominiarskiego.
- Centralna Ewidencja Emisyjności Budynków (CEEB) – od września 2023 roku podstawowym narzędziem pracy każdego kominiarza w Polsce jest CEEB. CEEB jest systemem informacji o źródłach ogrzewania budynków w Polsce. Jego zadaniem jest wspieranie działania na rzecz wymiany starych i szkodliwych kominów na nowe, a tym samym walka ze smogiem.
- Nowe obowiązki kominiarzy – wprowadzono nowe obowiązki dla kominiarzy, które obejmują m.in. inwentaryzację budynków.
- Konferencje i spotkania branżowe – w 2023 roku odbyła się VI Ogólnopolska Konferencja Kominiarzy, która była okazją do dyskusji na temat najnowszych trendów i wyzwań w branży.
Zmiany te mają na celu zwiększenie bezpieczeństwa budynków oraz usprawnienie pracy kominiarzy, a także – w dalszej perspektywie – poprawę jakości powietrza w Polsce.