Nowa odsłona programu „Czyste Powietrze”, w której dokonano znaczącego uproszczenia procedur uzyskiwania dotacji na wymianę przestarzałych kotłów oraz ocieplenie domów, wystartował 15 maja 2020 roku. Nowy, prostszy formularz wniosku o dofinansowanie ma ułatwić korzystanie z programu.
Jakie fundusze można uzyskać?
Program „Czyste Powietrze” to ponad 100 mld zł na wymianę źródeł ciepła oraz na przeprowadzenie termomodernizacji budynków. Obejmuje dotacje dla trzech grup beneficjentów – do 20 tys. zł w podstawowej wersji i aż do 32 tys. zł dla mniej zamożnych, dodatkowe 5 tys. zł na fotowoltaikę.
Włączenie w program Jednostek Samorządu Terytorialnego
Luka w sieci dystrybucji programu „Czyste Powietrze” została uzupełniona przez włączenie w jego realizację jednostek samorządu terytorialnego – aktualnie podpisano 658 porozumień z gminami. To one znają potrzeby na swoim obszarze i wiedzą, jakie problemy mają ich mieszkańcy. To gmina posiada też wiedzę, kto może skorzystać i z jakiej formy pomocy.
W ramach nowej odsłony programu „Czyste Powietrze” wprowadzono nowe zadania dla gmin:
- wydawanie zaświadczeń potwierdzających prawo do zwiększonego dofinansowania,
- pomoc wnioskodawcom w złożeniu wniosku,
- możliwość udzielania pożyczek osobom uprawnionym do zwiększonego dofinansowania (ze środków udostępnionych przez NFOŚiGW dla wojewódzkich funduszy z przeznaczeniem na pożyczki dla beneficjentów),
- możliwość łączenia dotacji z programów gminnych z dotacją w programie „Czyste Powietrze”.
Możliwość składania wniosków online w serwisie gov.pl
Na rządowym portalu gov.pl przygotowano podstronę dedykowaną programowi. W pierwszej fazie wnioskodawcy znajdą tam linki do generatorów wojewódzkich funduszy ochrony środowiska, a następnie planuje się ogólnopolską odsłonę e-wniosków na gov.pl.
Poziom dofinansowania
- Beneficjenci zostali podzieleni na dwie grupy, uprawnione do dofinansowań o różnej wysokości.
- Podstawowe dofinansowanie otrzymają osoby, które mają roczny dochód nieprzekraczający 100 000 zł.
- Podwyższony poziom dofinansowania dotyczy osób, których przeciętny miesięczny dochód na jednego członka ich gospodarstwa domowego nie przekracza kwoty:
- 1400 zł netto w gospodarstwie wieloosobowym,
- 1960 zł netto w gospodarstwie jednoosobowym.
Jest trzecia opcja, czyli jeszcze bardziej intensywna forma wsparcia – dotacja z programu STOP SMOG, która wynosić może między 90 a 100% wartości realizowanej inwestycji. Będzie ona przysługiwać tym potrzebującym intensywnego wsparcia osobom, które znajdą się w programie dzięki aktywności gmin zainteresowanych udziałem w programie STOP SMOG. Takie gminy mogą uzyskać rządową dotację na ten cel ze środków Funduszu Termomodernizacji i Remontów, finansującą 70% kosztów przedsięwzięć w zakresie wymiany przestarzałych kotłów oraz ocieplenia domów najmniej zamożnym i najbardziej potrzebującym wsparcia mieszkańcom tych gmin.
Włączenie w program sektora bankowego, który jest źródłem finansowania uzupełniającego i pomostowego (pożyczki/kredyty)
Dla przyspieszenia realizacji programu oraz efektywnego wykorzystania kredytu bankowego z dotacją przez właścicieli domów jednorodzinnych, Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej wraz ze Związkiem Banków Polskich podjął prace nad przygotowaniem warunków do oferowania przez banki produktów umożliwiających finansowanie kosztów kwalifikowanych przedsięwzięć związanych z wymianą przestarzałych pieców oraz ociepleniem domów. We wrześniu bieżącego roku planowane jest uruchomienie pierwszych kredytów na cele antysmogowe. Celem tych prac jest przygotowanie procedur obsługi przez banki wniosku beneficjenta o dotację przeznaczoną na częściową spłatę kapitału kredytu. Wniosku, który został dostosowany do specyfiki obrotu bankowego i który będzie składany za pośrednictwem banku wraz z wnioskiem o kredyt, umożliwiając dofinansowanie w celu realizacji przedsięwzięcia termomodernizacyjnego.
Integracja z programem „Mój Prąd”
Ważną zmianą w programie „Czyste Powietrze” jest także integracja z programem „Mój Prąd” przez możliwość uzyskania dotacji do 5 tys. zł na montaż instalacji fotowoltaicznej, bez konieczności składania dwóch osobnych wniosków.
Powiązanie poziomu dotacji z efektem ekologicznym – bonus za niskoemisyjność i odnawialność
Premiowane będą te inwestycje, które są rozwiązaniami bezemisyjnymi (pod względem niskiej emisji) i umożliwiają redukcję emisji CO2. Najwyższe dofinansowanie będzie przyznawane dla inwestycji optymalnych z punktu widzenia celów powietrzno-klimatycznych, tj. jednoczesna instalacja pompy ciepła oraz układu fotowoltaicznego.
Dotacje dla tych, którzy wymienili już źródło ciepła
W nowej wersji programu istnieje możliwość otrzymania dofinansowania na termomodernizację w przypadku osób, które mają już wymienione źródło ciepła na nisko/zeroemisyjne (do 10 tys. zł, a w przypadku osób uprawnionych do zwiększonego poziomu dofinansowania – do 15 tys. zł na realizację zadań związanych z ociepleniem budynku oraz wymianą stolarki okiennej i drzwiowej).
Możliwość finansowania przedsięwzięć rozpoczętych i zakończonych
Będzie można finansować przedsięwzięcia rozpoczęte do 6 miesięcy przed złożeniem wniosku o dofinansowanie, przy czym data ich rozpoczęcia nie może być wcześniejsza niż 15 maja br. Zmieniona wersja programu umożliwia także wsparcie inwestycji już zakończonych.
Celem programu „Czyste Powietrze” – z budżetem 103 mld zł na lata 2018–2029 – jest poprawa jakości powietrza oraz zmniejszenie emisji gazów cieplarnianych przez wymianę źródeł ciepła i poprawę efektywności energetycznej jednorodzinnych budynków mieszkalnych.
Źródło: czystepowietrze.gov.pl
Program „Czyste Powietrze” – a co z… kominkiem?
Wprawdzie żaden z punktów programu „Czyste powietrze” 2.0 nie przewiduje dofinansowania kominka nowego lub jego wymiany, ale czy dom ma być bez kominka? Świat Kominków uważa, że nic nie zastąpi udomowionego ognia jako miejsca relaksu, spotkań rodziny, rozmów z przyjaciółmi. Jednak kominek to nie tylko przyjemność, ale uzupełniające ogrzewanie oraz zabezpieczenie energetyczne na tzw. wszelki wypadek. Bo awaria może zawsze nas prądu czy gazu pozbawić. I co wtedy? Oczywiście mówimy o dopasowanym do wymogów ekologicznych piecyku lub kominku, spełniającym wymagania dyrektywy EKOPROJEKT 2022. Dotacja uzyskana z programu „Czyste Powietrze” na podstawowe źródło ciepła pozwoli zaoszczędzić fundusze, które warto przeznaczyć właśnie na kominek. Warto skorzystać z takiej szansy na własny udomowiony ogień.
Lista zielonych urządzeń
do programu „Czyste Powietrze”
Aby ułatwić wnioskodawcom „Czystego Powietrza” wybór urządzeń i materiałów spełniających wymagania techniczne określone w programie, NFOŚiGW rozszerza dotychczasową bazę danych urządzeń grzewczych. Powstaje lista zielonych urządzeń do programu „Czyste Powietrze”. Jest to szansa dla firm na dopisanie się do listy, która będzie dostępna na stronie: http://www.lista-zum.ios.edu.pl/ i posłuży do potwierdzania osiągnięcia efektu ekologicznego inwestycji. Docelowo planuje się, że w 2021 roku w „Czystym Powietrzu” kwalifikowane będą tylko materiały i urządzenia wpisane na „zieloną” listę. On-linowa pomoc dostępna będzie od września tego roku do końca realizacji programu. Równolegle przygotowano ogólnopolską infolinię „Czystego Powietrza”, która ruszyła 3 sierpnia br. Kompleksowy katalog ZUM powstaje na bazie już funkcjonującej strony https://czyste-urzadzenia.ios.edu.pl/ i będzie zgodny z programem, w szczególności z kategoriami kosztów kwalifikowanych oraz wymaganiami technicznymi. Pod adresem lista-zum.ios.edu.pl znajdą się urządzenia grzewcze na paliwa stałe, ciekłe i gazowe, a także urządzenia wykorzystujące kolektory słoneczne, panele fotowoltaiczne i pompy ciepła. Nowością będą dodatkowe elementy: materiały izolacyjne, stolarka okienna, drzwi zewnętrzne i garażowe. Aktualizacje są przewidziane do końca trwania programu w 2029 roku. Lista nie stanowi zamkniętego katalogu. Oznacza to, że jeśli dane urządzenie spełnia wymagania techniczne programu „Czyste Powietrze”, a nie zostało zgłoszone przez producenta do przedmiotowej bazy, to w dalszym ciągu istnieje możliwość umieszczenia tego urządzenia we wniosku o dofinansowanie (beneficjent jest zobowiązany do dostarczenia dokumentów potwierdzających spełnienie wymagań technicznych programu „Czyste Powietrze”. Baza ma charakter informacyjny, nie stanowi rankingu, a urządzenia uszeregowane są w kolejności losowej. Ponadto korzystanie z bazy urządzeń jest bezpłatne i dobrowolne, zarówno dla beneficjentów, jak i producentów urządzeń. Za realizację zadania, w tym administrację i aktualizację bazy, odpowiedzialny będzie Instytut Ochrony Środowiska – Państwowy Instytut Badawczy, z którym NFOŚiGW podpisał aneks do umowy zawartej w lipcu 2019 roku, na przygotowanie bazy danych urządzeń grzewczych. – Przygotowanie „Listy zielonych urządzeń i materiałów” (ZUM) jest ważnym elementem nowej odsłony „Czystego Powietrza”, którą wdrażamy od 15 maja tego roku. Baza powstaje w oparciu o przepisy budowlane i normy obowiązujące w Polsce, więc zagwarantujemy naszym beneficjentom dostęp do sprawdzonych, ekologicznych rozwiązań – mówi Dominik Bąk, p.o. Prezesa Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej.
Opracowała Magdalena Balicka na podstawie materiałów NFOŚiGW