„Uchwały antysmogowe i POP-y, jakkolwiek z założenia słuszne, jednak ze względu na silny wpływ lobbystów prowadzą do wypaczenia głównego celu, jakim jest poprawa jakości powietrza” – zauważa w swoim oficjalnym stanowisku Ogólnopolskie Stowarzyszenie „Kominki i Piece”.
Drewno to polskie, ekologiczne, odnawialne źródło energii, biopaliwo stałe i niekopalne, w przeciwieństwie do węgla i gazu. Dlatego OSKP sprzeciwia się ograniczeniom używania drewna jako paliwa, zwłaszcza w kominkach zgodnych z Ekoprojektem.
Jak zaznacza w swoim oficjalnym stanowisku Ogólnopolskie Stowarzyszenie „Kominki i Piece”, drewno to:
- paliwo zaliczane do odnawialnych źródeł energii zgodnie z ustawą z 20 lutego 2015 roku o odnawialnych źródłach energii;
- paliwo stałe, niekopalne (w przeciwieństwie do węgla i gazu);
- paliwo polskie, powszechnie dostępne i niedrogie;
- paliwo, którego lokalne wykorzystywanie przekłada się na minimalny ślad węglowy, wynikający z transportu;
- paliwo o zerowym bilansie emisji CO2, co jest zgodne z polityką Unii Europejskiej i celem neutralności klimatycznej do 2050 roku (przy ogrzewaniu drewnem powstaje tyle samo dwutlenku węgla, ile wchłonęło ono podczas wzrostu).
Co więcej, drewno jest paliwem ekologicznym na każdym etapie jego przetwarzania i energetycznego wykorzystania.
Produkcja drewna opałowego nie ma negatywnego wpływu na poziom zalesienia w Polsce, a wręcz przeciwnie – stymuluje rozwój gospodarki przez zalesianie niezagospodarowanych gruntów i zapewnia miejsca pracy. Paliwa drzewne są w głównej mierze produktem ubocznym pozyskiwania i przetwarzania drewna pełnowartościowego, wykorzystywanego w przemyśle meblarskim i w konstrukcjach drewnianych.
Biorąc pod uwagę wszystkie powyższe fakty odnośnie drewna jako paliwa, OSKP stanowczo sprzeciwia się wszelkim zakazom i ograniczeniom ogrzewania drewnem, zwłaszcza w instalacjach przeznaczonych wyłącznie do stosowania biomasy drzewnej, spełniających wymogi Ekoprojektu. Przepisy ustawy o OZE oraz ustawodawstwo i praktyka europejska są w kwestii drewna jednoznaczne. Przykładem mogą być Włochy, Szwajcaria, Austria, Francja, Niemcy czy znane z rygorystycznego podejścia do ekologii kraje skandynawskie, gdzie ogrzewanie drewnem jest czymś normalnym i nie budzącym zastrzeżeń.
Zakazy używania drewna jako paliwa w naszej strefie klimatycznej, co jest często przemilczane, powodują zwiększenie zużycia gazu, który jest paliwem kopalnym, drogim i w większości pochodzącym z importu, co zmniejsza nasze bezpieczeństwo energetyczne.
Najważniejsze zastrzeżenia, jakie OSKP ma do obowiązujących uchwał antysmogowych i Programów Ochrony Powietrza:
1. Zestawianie drewna razem z węglem w grupie „paliw stałych” i zakazywanie używania go jako źródła energii (np. krakowska uchwała antysmogowa, mazowiecki POP). Drewno jest odnawialnym źródłem energii i wszelkie zakazy jego używania w charakterze paliwa są działaniem antyekologicznym i niezgodnym z polityką klimatyczną UE.
2. Zakaz eksploatacji kominków i miejscowych ogrzewaczy pomieszczeń w tzw. dni smogowe we wszystkich urządzeniach bez rozróżnienia nowoczesnych, spełniających wymogi unijnej dyrektywy Ekoprojekt, niskoemisyjnych kominków i pieców od innych (np. małopolski POP, mazowiecki POP).
Paleniska kominkowe z Ekoprojektem zapewniają czyste, energetycznie wysoko wydajne spalanie z minimalną emisją zanieczyszczeń mieszczącą się w granicach wyznaczonych przez uregulowania prawne, które w UE zaczną obowiązywać dopiero od 1 stycznia 2022 roku. Potwierdzają to w pierwszej kolejności badania tych urządzeń przeprowadzone przez laboratorium posiadające akredytację Polskiego Centrum Akredytacji (PCA) w zakresie oceny zgodności z odpowiednimi normami, będącą podstawą do ich wprowadzenia na rynek i dopuszczenia do obrotu. Nad opracowaniem i przyjęciem do procedury legislacyjnej Rozporządzenia KE (UE) 2015/1185 w/s ekoprojektu, które będzie obowiązywać od 1 stycznia 2022 roku na terenie całej UE, ustanawiając bezpieczne graniczne wartości emisji dla ogrzewaczy pomieszczeń, pracowali eksperci ze wszystkich państw członkowskich. Wypracowane rozwiązania są w zupełności wystarczające dla zapewnienia odpowiednio wysokiej sprawności energetycznej ogrzewaczy pomieszczeń, w tym kominków i ich niskiej emisyjności.
Przeprowadzone przez laboratorium posiadające akredytację PCA, na zlecenie OSKP, badania emisji z nowoczesnych ogrzewaczy pomieszczeń zasilanych drewnem opałowym, o wilgotności poniżej 20%, w rzeczywistych warunkach eksploatacji, jednoznacznie potwierdzają ich wysokie parametry w zakresie spełnienia wymagań granicznych wartości emisji, znacząco niższe wartości w odniesieniu do CO, PM, OGC, NOX od określonych w Rozporządzeniu KE (UE) 2015/1185, w porównaniu do urządzeń nie spełniających wymogów Ekoprojektu. Emisje pyłu, lotnych związków organicznych (OGC), tlenku węgla są niższe prawie 30 razy.
Co ważne, emisja wielopierścieniowych węglowodorów aromatycznych, w tym o charakterze mutagennym i kancerogennym, takich jak benzo(a)piren, jest ponad stukrotnie niższa, niż to jest przyjmowane w założeniach do uchwał antysmogowych. Ponadto emisja dwutlenku siarki jest również zredukowana o ponad 98% w porównaniu do stosowania węgla jako paliwa. Niższa jest również emisja tlenków azotu, z uwagi na niższą zawartość azotu w biomasie drzewnej w porównaniu do węgla. Można z całą pewnością stwierdzić, że są to ekologiczne, niskoemisyjne urządzenia grzewcze, a ich wpływ na środowisko jest zminimalizowany.
W praktyce ścisłe przestrzeganie takich zakazów eksploatacji prowadzi wręcz do pogorszenia jakości powietrza, zmuszając mieszkańców do używania starego, dymiącego pieca węglowego, będącego głównym źródłem ogrzewania, zamiast nowoczesnego, ekologicznego i niskoemisyjnego kominka na drewno.
3. Uzależnienie możliwości instalowania lub użytkowania nowoczesnych, niskoemisyjnych kominków (miejscowych ogrzewaczy pomieszczeń) od braku dostępu do sieci gazowej lub ciepłowniczej (uchwały antysmogowe pomorska, świętokrzyska, lubelska).
Takie zapisy prowadzą wprost do promowania gazu (z importu), który jest paliwem kopalnym, kosztem drewna, będącego odnawialnym i ekologicznym źródłem energii. Skutkiem tych przepisów jest pozbawienie mieszkańców możliwości ogrzewania się produktami przetwarzania biomasy drzewnej i skazanie ich na monopol dostawcy wyjątkowo szkodliwych i pozbawionych przyszłości paliw kopalnych (gaz i węgiel), co jest również wątpliwe w świetle przepisów o ochronie konkurencji. Uzależnienie społeczeństwa od promowanych przez obcy kapitał nieekologicznych paliw kopalnych, jakim jest gaz, będzie bardzo kosztowne i nie doprowadzi do poprawy jakości powietrza.
Ogrzewacze pomieszczeń – kominki i piece na drewno kawałkowe oraz piece pelletowe – z powodzeniem mogą pełnić rolę jedynego źródła ogrzewania domu (np. piece akumulacyjne). Miejscowy ogrzewacz powietrza powinien jednak zawsze pełnić rolę zabezpieczenia w sytuacjach awarii dużych sieci przesyłowych i taniej alternatywy dla szerszej grupy społecznej. Uzależnienie ludzi, których mimo dotacji nie stać na termomodernizację, od ogrzewania gazowego czy elektrycznego będzie wpędzać ich w coraz większe ubóstwo energetyczne, pomimo dostępności akceptowalnego ekonomicznie i ekologicznie lokalnego źródła energii odnawialnej, jakim jest biomasa drzewna.
Przepisy zakazujące eksploatacji kominków, jako mieszkaniowych urządzeń grzewczych opalanych stałymi biopaliwami z przetworzonej biomasy drzewnej, naruszają Konstytucję RP i Kodeks Cywilny w zakresie przepisów o ochronie prawa własności, Ustawę o Odnawialnych Źródłach Energii, Dyrektywę Parlamentu Europejskiego i Rady 2009/28/WE z 23 kwietnia 2009 roku w sprawie promowania stosowania energii ze źródeł odnawialnych i wreszcie Ustawę o wspieraniu termomodernizacji i remontów oraz o centralnej ewidencji emisyjności budynków.
Ogólnopolskie Stowarzyszenie „Kominki i Piece”