Drodzy Czytelnicy, oddajemy w Wasze ręce 50-ty numer Kominków PRO. W ciągu 12 lat tworzenia pisma dla profesjonalistów z branży kominkowej wiele się wydarzyło. Ten czas obfitował w wydarzenia ważne dla branży i pokazujące jej bogactwo i piękno, ale też nie brakowało problemów, z którymi przyszło Wam się zmagać. Staraliśmy się przekazać to wszystko starannie i obiektywnie. Teraz przeszukaliśmy nasz redakcyjne archiwum i wybraliśmy kilkanaście punktów, które najlepiej podsumowują ten czas i mogą skłonić do cennej refleksji.
1. Pierwsze polskie targi kominkowe – Targi Kominki MTP
Pierwsze targi kominkowe o zasięgu ogólnopolskim, zorganizowane przez Międzynarodowe Targi Poznańskie w Poznaniu, przy współudziale naszego zespołu, odbyły się w dniach 26-29 kwietnia 2010 roku. Targi odbywały się cyklicznie co dwa lata i rozwijały się dynamicznie, miały też swój okres świetności. Towarzyszyły im branżowe konferencje, były okazją do zorganizowania Zjazdów OSKP oraz Gali przyznania nagród naszego magazynu – Płomień Roku. Na targach przyznawane były nagrody: Polskie Premiery Targowe i Złoty Medal MTP Targów Kominki. Pandemia covid-19 spowodowała zakłócenie rozwoju tej imprezy, podobnie jak wielu innych imprez targowych.
2. Rozkwit branży zduńskiej
Egzaminy zduńskie w Stalowej Woli, zorganizowane z inicjatywy Zygmunta Kuliga przez Izbę Rzemieślniczą w Rzeszowie w styczniu 2011 roku, zapoczątkowały szersze zainteresowanie zduństwem. Potem były kolejne szkolenia i egzaminy zawodowe. W tej pierwszej fali wielu obecnych członków organizacji zduńskich zdobyło cechowe uprawnienia zawodowe. Był to początek dynamicznego rozwoju branży zduńskiej w Polsce, a także zainteresowania warsztatami i ciekawymi technikami zduńskimi, jak choćby warsztaty z budowy pieców Kuzniecowa. Impulsem do większej integracji branży zduńskiej i wymiany doświadczeń były też Ogólnopolskie Zloty Zdunów, które odbyły się w 2014 roku w Łaziskach koło Wągrowca i w 2016 roku we Wrocławiu. Wzrost zainteresowania zduństwem był również sygnałem do powstania organizacji zduńskich: Cechu Zdunów Polskich oraz Małopolskiego Cechu Zdunów i Zawodów Pokrewnych.
3. Ogólnopolskie Stowarzyszenie „Kominki i Piece” członkiem VEUKO
Po zaproszeniu prezesa Europejskiego Zrzeszenia Organizacji Zduńskich i Kominkarskich (VEUKO) na Galę wręczenia nagród Płomień Roku w Nałęczowie, rozpoczęły się rozmowy między polską organizacją kominkową OSKP a VEUKO. Zaowocowało to przystąpieniem Ogólnopolskiego Stowarzyszenia „Kominki i Piece” w 2012 roku do VEUKO. VEUKO reprezentuje naszą branżę wśród przedstawicieli innych zawodów oraz interesy zduńskie w Brukseli. To platforma wymiany informacji, doświadczeń i wiedzy technicznej pomiędzy zrzeszonymi stowarzyszeniami.
4. Obecność polskich producentów na zagranicznych imprezach targowych
Nasz zespół, w ciągu kilkunastu lat istnienia Kominków PRO i niemal dwudziestu lat funkcjonowania magazynu Świat Kominków, odwiedzał i relacjonował wiele europejskich branżowych imprez targowych. Na niektórych imprezach pojawiły się nieliczne polskie firmy, a na innych wcale ich nie było. Te czasy już minęły i doczekaliśmy się obecności polskich przedstawicieli branży wśród odwiedzających oraz wystawców nie tylko na największych imprezach związanych z branżą kominkową, typu ISH czy Progetto Fuoco, ale też na innych imprezach we Francji, na Węgrzech, w Grecji czy w Czechach.
5. Zaczęło się od propozycji „policzmy się!”
Zaczęło się od propozycji „policzmy się” w Kominki PRO, co miało mobilizować do ustalenia faktycznego potencjału polskiej branży kominkowej. O potrzebie kompletnej wiedzy na temat branży kominkowej – produkcji, eksporcie, zatrudnieniu, przychodach – wiadomo od dawna, ale dopiero stosunkowo niedawno udało się zgromadzić podstawowe dane o sprzedaży kominków w latach 2015-2020. Opierają się one na informacjach otrzymanych od polskich producentów i dystrybutorów. Zebrane dane zamieszczamy poniżej, ale nadal pozostaje dużo do zrobienia, bo takie informacje powinny być regularnie podawane.
6. Akcja 3xK. Współpraca organizacji kominkowych, zduńskich i kominiarskich
Współpraca branży kominkarsko-zduńskiej z kominiarzami i producentami kominów wydaje się być naturalną, ale w praktyce nie było to proste… Wielokrotnie na łamach Kominków PRO namawialiśmy do współpracy (Kupą, panowie!) i w końcu zaiskrzyło. Uroczyste podpisanie deklaracji „ O wspólnych działaniach na rzecz kominków i palenia drewnem” odbyło się 30 stycznia 2018 roku w Poznaniu podczas Gali wręczenia nagród Płomień Roku 2017, w trakcie trwania Międzynarodowych Targów Kominkowych KOMINKI. Deklarację podpisali przedstawiciele organizacji: Ogólnopolskie Stowarzyszenie „Kominki i Piece”, Małopolski Cech Zdunów i Zawodów Pokrewnych, Cech Zdunów Polskich, Stowarzyszenie „Kominy Polskie”, Korporacja Kominiarzy Polskich, Krajowa Izba Kominiarzy, Cech Kominiarzy Polskich, European Chimney Association oraz Witold Hawajski – wydawnictwo Świat Kominków. Deklaracja stała się podstawą akcji 3xK: komin, kocioł/kominek, kominiarz.
7. Zdobywanie wiedzy, popularność materiałów i technik budowy
Szkolenia kominkarskie i zduńskie, organizowane nie tylko przez producentów i dystrybutorów, ale też przez Ogólnopolskie Stowarzyszenie „Kominki i Piece”, czy też przez kilka lat prężnie działającą Szkołę Dobrego Kominkarstwa Piotra Batury, podniosły w dużym stopniu wiedzę znacznej grupy osób z branży. To wpłynęło na zainteresowanie materiałami i technikami, które dotąd w Polsce nie były popularne. Zamiast płyty gipsowej i wełny zaczęły dominować płyty krzemianowe. „Zimne” zabudowy kominków coraz częściej ustępują miejsca zabudowom „ciepłym” wykonanym z materiałów akumulacyjnych.
8. Nagonka na kominki opalane drewnem
Zaczęło się od „zapomnienia” o kominkach i drewnie w propozycjach ustawy o odnawialnych źródłach energii (OZE) w 2012 roku, potem była kampania dyskredytująca drewno i kominki w Krakowie, która rozpoczęła się w 2013 roku, a w 2019 przyjęto zakaz palenia drewnem w Krakowie – także w kominkach, niezależnie od ich klasy. Krakowska retoryka rozeszła się na cały kraj, skutecznie psując rynek kominkowy na kilka lat.
9. Pandemia covid -19 wstrzymała lub ograniczyła wiele aktywności firmowych i targowych
Mimo wielu problemów branża budowlana, a także kominkowa, stosunkowo dobrze poradziła sobie w nowej, covidowej rzeczywistości. Pozytywnym efektem jest dynamiczny wzrost zainteresowania nowymi rozwiązaniami kulinarnymi i tymi, które dotyczą ognia w ogrodzie. To w tej chwili dynamicznie rozwijający się segment kominkowej branży.
10. Wspólne promowanie drewna i kominków – kampania Drewno Pozytywna Energia
W obliczu wielu zagrożeń i problemów, z którymi boryka się branża kominkowa, a także dla jej rozwoju, konieczne jest wspólne promowanie kominków i drewna oraz przedstawianie wiarygodnych informacji na ten temat. Reklamy pojedynczych firm nie wystarczą. Na szczęście powstała kampania, jakiej dotąd w branży nie było – Drewno Pozytywna Energia. Chociaż początki nie były łatwe, a przekaz kampanii mało czytelny, to dzisiaj uaktywniła się większa ilość firm, a promocja przebiega całkiem sprawnie. W ramach jej działań doczekaliśmy się także przeprowadzonych w niezależnym laboratorium badań kominków opalanych drewnem. Wyniki tych badań są podstawą do podważania opinii na temat szkodliwości kominków opalanych drewnem.
11. Wojna na Ukrainie i kryzys na rynku paliw spowodowały wzrost zainteresowania kominkami i drewnem jako paliwem
Niejako dzięki niestabilnej sytuacji za naszą wschodnią granicą i równie niestabilną sytuacją na rynku paliw i energii, nie tylko Polacy, ale też duże grono Europejczyków, postanowiło zadbać o swoje bezpieczeństwo energetyczne. Stąd, po okresie negacji, lawinowy wzrost zainteresowania piecykami i kominkami na drewno, które nie powodują uzależnienia od importowanych paliw. Jednak ani kominki, ani drewno nie są w stanie szybko naprawić wieloletnich zaniedbań, a wiele fatalnych przepisów dotyczących kominków i palenia drewnem nadal obowiązuje.
12. Rozwój rynku kominkowego. Sukces polskich producentów
W czasie 12 lat, w ciągu których wydaliśmy 50 numerów magazynu dla profesjonalistów Kominki PRO, widać, że rynek kominkowy w Polsce znacznie się zmienił. Wzbogacił się o pokaźną grupę rodzimych producentów, którzy zdominowali praktycznie polski rynek i stali się liczącymi eksporterami. Obserwujemy też zwiększoną różnorodność rozwiązań. To już nie tylko urządzenia na drewno, ale też na prąd, gaz, bioetanol. Obecnie kominki na paliwa alternatywne to pełnoprawni członkowie branży kominkowej.
13. Ekoprojekt
Dyrektywa UE 2015 /1185, tzw. Ekoprojekt była opracowywana również z udziałem polskich specjalistów. Została zatwierdzona w 2015 roku a 1 stycznia 2022 roku weszła w życie na terenie wszystkich krajów Unii Europejskiej. To istotny krok w kierunku poprawy efektywności energetycznej oraz obniżenia emisji z palenisk na paliwa stałe. Teraz tylko takie mogą być sprzedawane i instalowane a polscy producenci oraz dystrybutorzy dostosowali się do tych wymogów dużo przed wymaganym terminem. Wytrącony został przeciwnikom kominków argument o braku norm i „truciu”.
14. Internet i kominki
Popularność rozwiązań opartych na Internecie staje się oczywista również dla branży kominkowej. To już nie tylko firmowe strony internetowe, ale też Facebook, Twitter, Instagram… Sam kominkowy produkt czy usługa, bez internetowego „wsparcia” dzisiaj nie wystarczają. Dotyczy to również naszych magazynów: Kominki PRO, Świat Kominków, które dostępne są w wersji elektronicznej, a mają też wsparcie ze strony FB oraz portalu kominki.org.W czasie pandemii koronawirusa, lockdownu i ograniczeń nastąpił dynamiczny wzrost rozwiązań informatycznych, kontaktów w oparciu o zoom, a nawet imprez targowych odbywanych wirtualnie.
Aldona Mazurkiewicz, Witold Hawajski